Van weggooien naar hergebruiken

De circulaire zorgeconomie. Van weggooien naar hergebruiken!

Dit artikel is een publicatie uit de Parametric Release | december 2021.
Rubriek ‘chirurgisch instrumentarium’.

In de circulaire economie is de doelstelling om afval tot een minimum te beperken of zelfs geheel herbruikbaar te maken. Dit staat haaks op de lineaire economie, waarin grondstoffen worden omgezet in producten die aan het einde van hun levensduur worden weggegooid.

Het circulaire systeem kent twee kringlopen. Een biologische ‘loop’, waarin reststoffen na gebruik veilig terugvloeien in de natuur. En een technische ‘loop’ waarbij producten zijn ontworpen en deze langer meegaan. Deze producten zijn makkelijker te repareren, makkelijker opnieuw te gebruiken of eenvoudiger te recyclen. Het systeem is dus ecologisch en economisch gezien belangrijk voor een duurzame toekomst.

Nederland

Nederland wil via een rijksbreed programma voor 2050 een circulaire economie realiseren. Hierin dienen grondstoffen efficiënt te worden ingezet en hergebruikt. Als tussenstap wil het kabinet dat er in 2030 al 50 procent minder primaire grondstoffen zoals mineralen, metalen en fossiele grondstoffen worden gebruikt. De zorg kan hierin een voortrekkersrol vervullen en het goede voorbeeld geven.

Herbruikbaar maken van instrumenten

Herbruikbaar maken van instrumenten door instrumentreparatie en (preventief) onderhoud, vermindert de vervangingskosten en vergroot de duurzaamheid.

De groeiende (wereld)bevolking en de toenemende welvaart doen een steeds groter beroep op de beschikbare grondstoffen. Daarom is het noodzakelijk, efficiënter en minder verspillend met die grondstoffen om te gaan. Voor de zorg is het tegengaan van verspilling ook uit een oogpunt van financiële duurzaamheid van groot belang. Daarom neemt de sector zich voor om steeds meer circulair te gaan werken. Het streven is ‘circulair’ een vast criterium te maken bij alle inkoop van goederen en immateriële zaken.

Green Deal voor een duurzame en circulaire zorg

Op 10 oktober 2018 werd de Green Deal ‘Duurzame zorg voor een gezonde toekomst’ gesloten. Het initiatief voor deze Green Deal Zorg komt van de brancheorganisaties van curatieve zorg, ouderenzorg, geestelijke gezondheidszorg, gehandicaptenzorg en hun individuele leden. Zij weten zich verantwoordelijk voor het treffen van de noodzakelijke maatregelen, want de zorgsector is medeveroorzaker van milieuvervuiling en klimaatverandering. Landelijke en lokale overheden, zorgverzekeraars, bedrijven en andere financiële instellingen hebben zich aangesloten bij de nieuwe Green Deal. Zo zullen de ministeries zich inspannen om belemmeringen weg te nemen in wet- en regelgeving, als die het behalen van de doelstellingen van de Green Deal in de weg staan.

Circulariteit met chirurgische instrumenten zal leiden tot lagere (inkoop)kosten en verbetert de zorg

De grondstoffen zoals RVS in het ziekenhuisinstrumentarium zijn namelijk eindig. Bovendien kan circulair instrumentbeheer de inkoopkosten significant verlagen, soms tot wel driekwart van de vervangingskosten. De kosten per instrument dalen door hergebruik verder, waardoor kwalitatief instrumentbeheer betaalbaar wordt. Overtollige of incourante voorraden kunnen tegen renovatiekosten courant worden gemaakt waardoor ze voor een lange termijn inzetbaar zijn in ziekenhuizen.

Omsmelten Laryngoscoop naar nieuwe grondstof

Omsmelten van Laryngoscoopbladen naar nieuwe grondstof.

Door instrumenten niet weg te gooien maar na reparatie, revisie en renovatie binnen een circulair programma te renoveren en te hergebruiken, kan een ziekenhuis besparen op de inkoopkosten. Via renovatie, revisie en preventief onderhoud worden instrumenten en materialen geschikt gemaakt voor hergebruik. Zo verandert het programma de keten van ‘makengebruiken-weggooien’ naar ‘makengebruiken-hergebruiken’.

Nieuwe medische producten maken

Het maken van nieuwe medische producten uit omgesmolten inpakpapier.

Gebruikt disposable en overtollig instrumentarium of instrumentarium dat niet meer te repareren is (het zogenaamde RVS afval) wordt opgehaald, omgesmolten en als grondstof hergebruikt voor onder andere instrumentfixatie en medische onderdelen. Circulair Instrumentbeheer betekent ook dat incourante en overtollige voorraad in kaart wordt gebracht, instrumentnetten gestandaardiseerd en voorraad gereduceerd.

Op die manier wordt ziekenhuisafval grondstof voor nieuwe medische producten en leveren we gezamenlijk een belangrijke bijdrage aan de circulaire economie.

Dit afval zou anders tegen aanzienlijke kosten als gecontamineerd worden opgehaald. Een groot deel van ons huishoudelijk en elektronisch afval wordt geëxporteerd naar verre landen zoals Vietnam, Indonesië of Afrikaanse landen. Omdat veel van die producten zoals instrumentnetten maar ook instrumenten uit landen zoals Pakistan worden geïmporteerd, levert dit qua CO2 Footprint een enorme belasting voor het milieu op. Daarnaast maakt het ook producten onnodig duur. Een goed circulair beleid levert niet alleen minder belasting op qua uitstoot van broeikasgassen, de kosten zullen tevens een stuk lager zijn.

Circulaire toepassing

Circulaire toepassing van nieuwe toepassingen en producten uit gesmolten en bewerkt inpakpapier.

Het toepassen van de Circulaire Zorgeconomie: Instrumenten hergebruiken, repareren of recyclen naar nieuwe medische producten zoals instrumentnetten.

Omdat de circulaire economie en specifiek in dit verhaal circulair instrumentenbeheer een positieve bijdrage levert aan het milieu en kostenreductie is de tijd aangebroken om de wereld gezonder te maken en de zorg groener.

Ron op de Weegh
Van Straten Medical B.V