Dit artikel is een publicatie uit de Parametric Release | mei 2021.
Rubriek ‘chirurgisch instrumentarium’.
In deze editie over chirurgisch instrumentarium een verhaal over instrumentarium dat wordt gebruikt in de hersenen. Bij neurochirurgische ingrepen wordt er bijna altijd wel een pincet, cliptang, rongeur, schaar of clipsysteem volgens Yasargil ingezet. Wie zit er achter deze bekende naam?
De in Turkije geboren Dr. Mahmut Gazi Yasargil (6 juli 1925) heeft na zijn opleiding aan de universiteit van Ankara tussen 1931 en 1943 zijn studie vervolgd aan de universiteit in Jena, Duitsland. In 1973 werd hij tot professor en voorzitter benoemd van de afdeling neurochirurgie aan de universiteit van Zürich en trad daarmee in de voetsporen van zijn mentor Professor Krayenbuhl, die tevens een aantal instrumenten heeft ontwikkeld voor de neurochirurgie.
In het algemeen wordt professor Yasargil beschouwd als de grondlegger van de micro-neurochirurgie. Hij heeft een grote betekenis gehad voor de ontwikkeling in de neurochirurgie en micro-neurochirurgie. Vele publicaties dragen zijn naam en hij heeft 3.000 chirurgen opgeleid vanuit de hele wereld in Zürich. Tot zijn pensionering in 1993 heeft hij heel veel onderzoek gedaan, maar ook klinisch werk in microtechnieken.
Klinisch heeft hij 7.500 intracraniale (in de schedel) ingrepen verricht waarbij micro-vasculair werd geopereerd en cerebro vasculaire ziekten (een groep van aandoeningen die de circulatie van bloed naar de hersenen beïnvloeden en deze veroorzaken geen of beperkte bloedtoevoer naar getroffen gebieden van de hersenen) werden behandeld waaronder een aneurysma, waarbij de slagaderwand een ballonvormige uitstulping heeft en de kans groot is dat deze scheurt.
Juist voor deze microtechnieken heeft hij diverse chirurgische instrumenten bedacht die in combinatie met microclips worden gebruikt. Deze microclips worden tijdelijk of permanent geplaatst op de vaten in de hersenen en zijn leverbaar in een rvs of titanium uitvoering. De meeste zijn van titanium met de voordelen dat het licht en sterk is, maar ook minder interferentie (storing) geeft bij MRI.
Voor het plaatsen van zo’n clip heeft hij diverse cliptangen ontwikkeld die allen zijn naam dragen. Professor Yasargil is verbonden aan de universiteit van Arkansas in Amerika waar hij op late leeftijd actief is geweest op het gebied van micro-neurochirurgie met name in onderzoek en onderwijs.
Tegenwoordig zijn de cliptangen alom vertegenwoordigd binnen het vakgebied neurochirurgie. De naam Yasargil vind je ook terug bij andere instrumenten zoals microscharen, micropincetten, microclips en ook spanarmen.
De cliptangen zijn qua assortiment alleen maar gegroeid in diverse uitvoeringen en er zijn zelfs cliptangen met geheugenstaal! Deze kun je voorvormen om de clip cerebraal te plaatsen en bij sterilisatie komt de schacht van de cliptang weer terug in zijn oorspronkelijke vorm. Dit komt door een ingebouwd thermisch geheugen van het materiaal (nitinol) dat boven de 100 graden Celsius reageert. Er wordt steeds meer met behulp van robotchirurgie in de hersenen geopereerd, waarbij door middel van navigatie bijvoorbeeld een microclip geplaatst kan worden.
Ron op de Weegh
Van Straten Medical B.V.
